MIHAILO JANKETIĆ

Опис

BIOGRAFIJA KAO POVEST JEDNE EPOHE
(prikaz monografije objavljen u Pozorišnim novinama „Ludus“ broj 120/121; autor prikaza Aleksandar Milosavljević)

Od rođenja u Novom Sadu, tačnije Petrovaradinu, do „Dobričinog prstena“, nagrade koja se dodeljuje najboljim ovdašnjim glumcima za životno delo, i formalne potvrde statusa neprikosnovenog dramskog umetnika, svrstanog rame uz rame sa dvadeset velikana, takođe laureta „Prstena“ (uz niz koji započinje Ljuba Tadić 1980. godine, a kojem se koncem prošle godine priključio Petar Banićević), život Mihaila Miše Janketića je na momente ličio na dramu, dovoljno veliku i ozbiljnu da bi u njoj on sam danas mogao da zaigra glavnu ulogu. Pa ipak, pojedini trenuci njegove biografije mogli bi da budu dramski interpretirani i na način izrazito sentimentalan, nežan, možda u melodramskoj formi, ali bi se i u njoj, opet, Janketić sasvim komotno osećao kao glumac.
No, dok u diktafon Feliksu Pašiću govori vlastitu životnu priču, priseća se pojedinih momenata sa distance od nekoliko decenija, Miša Janketić zapravo rekonstruiše svoju karijeru, vođen i provociran vešto postavljenim pitanjima, on otkriva relacije uspostavljene između stvarnosti koju je privatno živeo i one koju je kroz uloge gradio na sceni, a ta njegova sećanja zvuče poput uzbudljive komedije u kojoj nije teško zamisliti ovog glumca kao nosioca glavne role. A sve to bi, bez obzira na žanr, mogao i da na scenu postavi isti taj Janketić koji, kao profesor glume na novosadskoj Akademiji umetnosti, režira ispitne predstave svojih studenata, a upravo hvata i zalet da se javnosti predstavi i kao profesionalni reditelj.
Postepeno, tokom razgovora, pred čitaocima se kristalizuje slika čoveka i dramskog umetnika Miše Janketića, ali oko tog portreta sasvim jasno razaznajemo i portrete Janketićevih kolega, prijatelja, glumaca, reditelja, pisaca, baš kao što se izoštrava i slika vremena čiji je Janketić bio akter. A to je bila epoha najveće slave Jugoslovenskog dramskog pozorišta, vreme u kojem su se nastajale neke od najvećih predstava ovog teatra, ali i kada su zabranjene Tikve, kad su se događali mnogi dramatični lomovi, pa i intimni, u duši i svesti glumca koji je u prvoj domaćoj inscenaciji Sartrovih Prljavih ruku igrao mladog Igoa, i sam u to doba zaneseni levičar, da bi nekoliko decenija docnije, takođe u JDP-u, zaigrao u novoj verziji istog komada, ali kao Oderer, političar lišen svih iluzija. U tom luku između Igoa i Oderera valja posmatrati i kompletnu Janketićevu karijeru, dakle kao paradigmu čitavog vremena, jednog dela povest Jugoslovenskog dramskog, ali i beogradskog, srpskog, domaćeg teatra.
Glavni, ali i najobimniji deo monografije čini razgovor koji je s Janketićem vodio Feliks Pašić. Kao kod psihoanalitičara, u ovom slučaju savršeno teatrološki verziranog novinara i pozorišnog kritičara, Janketić je kroz pet činova, kako je ovu životnu sagu strukturisao dramski pisac Veljko Radović, priređivač knjige, zapravo ispovedio svoju životnu priču, sagovrnika, a s njim i čitaoce monografije, proveo kroz svoj život, prisetio se roditelja, dramatičnog detinjstva, a posebno detalja vezanih za početak izuzetne glumačke karijere.
Osim pomenutog intervjua, u monografiji su objavljeni i tekstovi Bora Draškovića, Mire Stupice, Dragoslava Andrića, Svetlane Bojković, Branke Petrić, Rade Đuričin, Blagote Erakovića, Ivana Bekjareva, Luke Hajdukovića, izvodi iz kritika o predstavama u kojima je igrao Mihailo Janketić, kao i bogata teatrografija (pripremila Jelica Stevanović) vezana za Janketićevu karijeru.
U Savezu dramskih umetnika Srbije započete su pripreme za objavljivanje monografije posvećene prošlogodišnjem dobitniku „Prstena“ Petru Banićeviću. Generalni sponzor Nagrade za životno delo „Dobričin prsten“ je Fond Madlene Zepter.